مهم ترین مسئله در یادگیری موثر و به خاطر سپردن حجم بالای اطلاعات


زهره باقریان
مهم ترین مسئله در یادگیری موثر و به خاطر سپردن حجم بالای اطلاعات
بیشتر افراد رویای داشتن یک حافظه قوی و خارق العاده را دارند. چه کسی می تواند این افراد را سرزنش کند؟ به نظر می رسد توانایی به یادآوردن اطلاعات از روی خیال و تصور از ویژگی های بارز هر فرد نابغه ای باشد. با این حال خیلی از افراد به این هدف دست پیدا نمی کنند. در واقع تعداد کمی از افراد می توانند در زمینه مورد علاقه خود به تخصص بالایی برسند. دلائل متعددی برای توضیح این سطح از تفاوت بین افراد وجود دارد. عده ای بی رغبتی فراگیران را عامل اصلی این مسئله قلمداد می کنند، درحالیکه برخی دیگر مدعی هستند که مغز ما برای نگهداری مقادیر قابل توجهی از اطلاعات ساخته شده است.

چه مقدار اطلاعات را می توانیم به خاطر بسپاریم.

بسیاری از افراد بر این باورند که ظرفیت حافظه ما مهمترین مسإله در یادگیری موثر و در بخاطر سپردن حجم بالای اطلاعات است. اما اینطور نیست. توانایی انسان در به خاطر سپردن اطلاعات به میزان قابل توجهی در افراد مختلف با هم متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد.
در این بخش چند نکته در مورد حافظه انسان و مقدار اطلاعاتی که می تواند به خاطر بسپارد با شما در میان خواهیم گذاشت.
- حافظه حسی
اطلاعاتی که از طریق حواس پنج گانه یعنی بویایی، بینایی، شنوایی، چشایی، و لامسه به مغز می رسد در حافظه حسی ما ذخیره می شود، این نوع حافظه معمولاً برای مدت زمان بسیار کوتاهی فعال است.
- حافظه کوتاه مدت
اطلاعات برای مدت زمان کوتاهی (معمولاً تا چند دقیقه) در حافظه ذخیره می شود. این نوع حافظه به ما اجازه می دهد که اطلاعات را برای استفاده فوری به خاطر بسپاریم.
- حافظه بلند مدت
اطلاعات برای مدت زمان طولانی (ممکن است تا سالها) در حافظه بلند مدت ذخیره می شود. این نوع حافظه به ما اجازه می دهد که تجربیات، دانش مهارت ها و خاطرات را در بازه زمانی بلندتری به خاطر بسپاریم.
- عوامل تاثیر گذار بر حافظه
عواملی مانند سن، سلامت عمومی، تغذیه، خواب، تمرینات ذهنی، استرس و محیط اطراف می توانند بر توانایی ما در به خاطر سپردن اطلاعات تاثیر بگذارند. اصولاً توانایی بخاطر سپردن اطلاعات تا حد زیادی ورای تمرین و توجه به اطلاعات محیطی و شخصی بستگی دارد.
بزرگترین مسئله در یادگیری موثر چیست؟
بزرگترین مسئله در یادگیری موثر، ناتوانی ما در پیوند دادن اطلاعات به شکل مدل های معنادار (طرحواره ها) است که به راحتی قابل دسترسی است. توجه داشته باشید که مهم نیست چقدر سعی می کنید به اطاعات مختلف دست بیابید. بیشتر آنها پس از مدت نبستاً کوتاهی حذف می شوند. بنابراین سوال واقعی این است که چگونه باید از حافظه خود را برای به خاطر سپردن اطلاعات مختلفی که با آن مواجه هستید استفاده کنید تا عملکرد خود را مواجهه با آن موقعیت ها بهبود ببخشید.

در این بخش بررسی چند مورد از موانع یادگیری موثر می پردازیم.
- پایین بودن تمرکز
یکی از مهم ترین موانع یادگیری پایین بودن سطح توجه و تمرکز است. محیط های پر تنش می توانند سطح تمرکز را کاهش دهند.
- ترس از شکست
ترس از ناکامی می تواند افراد را از یادگیری باز دارد.
- عدم عزت نفس
اعتماد به نفس پایین می تواند در روند یادگیری اختلال ایجاد کند.
- تجارب منفی گذشته
تجربه های ناخوشایند گذشته می توانند افراد را نسبت به یادگیری بی علاقه نمایند.
- نگرش و ذهنیت منفی
دیدگاه و باورهای منفی شخصی می تواند بر فرایند یادگیری تاثیر منفی بگذارد.
- نداشتن هدف
عدم تعیین هدف مشخص می تواند انگیزه را که محرک اصلی یادگیری است از بین ببرد.
- عدم تعامل اجتماعی
تعامل و مناسبات اجتماعی فرصتی برای ارتباط بین افراد و به تبع آن یادگیری فراهم می کند که فقدان آن ممکن است این فرصت یادگیری را بلااستفاده قرار دهد.
چه مولفه هایی در یادگیری یک مهارت اهمیت دارد؟

- انگیزه
انگیزه مهم ترین عامل در یادگیری است. به عبارتی گفته می شود که انگیزه بهترین معلم است. اگر فرد انگیزه ای برای یادگیری نداشته باشد، هیچ چیزی نمی تواند او را وادار به یادگیری کند. برای مقابله با کمبود انگیزه می توانید هدف گزاری کنید. تعیین هدف های مشخص باعث می شود که هر وقت احساس خستگی یا بی رغبتی داشتید، با نگاه به هدف هایتان دوباره انرژی لازم را برای ادامه راه به دست بیاورید.
- توانایی
توانایی های شخصی مانند قوه تفکر، تعقل و تصمیم گیری نقش مهمی در یادگیری دارند. هر فرد بر اساس شرایط مختلفی که دارد می تواند موضوعات و مطالب جدید را بهتر یاد بگیرید.


- محرک
از خودتان بپرسید که چه چیزی می تواند برای راه اندازی قابلیت و توانایی شما نقش محرک را داشته باشد؟
تقریبا همه چیز می تواند نقش محرک را داشته باشد. و این به ویژگی های فردی، اجتماعی، شغلیٰ، فرهنگی و محیطی شما بستگی دارد.
حالا اگر می خواهید دریابید که چگونه بر بزرگترین مشکل در یادگیری بطور موثر غلبه کنید ابتدا باید اصول اولیه شیوهی ساماندهی دانش در ذهن را درک کنید. نظریه ی طرحواره ها احتمالاً بهترین گزینه برای توضیح آن است.
نظریه طراحواره ها ادعا می کند که آنچه در حال حاضر به خاطر می آوریم تحت تاثیر دانش پیشینه ای ما (یعنی آنچه که از قبل می دانیم) است. به عبارت دیگر دانش قبلی ما می تواند به طور قابل توجهی بر دانش فعلی ما تاثیر بگذارد. بر اساس این نظریه، اطلاعاتی که ما در حافظه خود ذخیره کرده ایم، به عنوان مجموعه ای از طرحواره ها یا ساختار های دانش ساماندهی می شوند.
چگونه به طور موثر بر بزرگترین مسئله در یادگیری غلبه کنیم؟
- اطلاعات را به صورت جدا شده و جداگانه یاد نگیرید.
- اطلاعات جدا شده برای مغز بی معنی است و ارزش علمی کمی دارند. نتیجه گیری بر اساس اطلاعات جدا شده تقریبا همیشه اشتباه است.
- میان اطلاعات دریافتی ارتباط برقرار کنید.
- اطلاعات انتزاعی به طور شکفت انگیزی سریع فراموش می شوند، اگر این اطلاعات نیز جدا شوند، فراموشی تقریبا بلافاصله اتفاق می افتد. هدف شما به عنوان فراگیر این است که از این اطلاعات تا حد امکان بهره مند شوید، این باید بخشی از واقعیت شما باشد. ما برای به خاطر سپردن اطلاعات زائد تکامل نیافته ایم. هر چیزی که یاد گرفتیم یا به خاطر آوردیم معمولاً برای بقای ما ضروری بود.
- دانش خود را در فایل های مرتبط طبقه بندی کنید.
- هدف این است که دانش خود را به فایل های مرتبط طبقه بندی کنید که باید در شرایط مناسب فعال شوند.
- فایل های مختلف زیادی برای هر بخش از اطلاعات ایجاد کنید.
- هر نوع اطلاعات طبیعتاً چند وجهی است. شما نمی توانید انتظار داشته باشید که یک فایل تصویر کاملی را به شما ارائه دهد. هر چه فایل های بیشتری تولید کنید و بسازید، تفکر شما ساختارمندتر، بهتر و کامل تر خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید